Voorbij de waan – Artist Talk Jan Hein van Rooy

Gisteren sprak ik tijdens de Artist Talk bij De Nieuwe Gang, met de prachtige tachtiger Jan Hein van Rooy, over zijn reizen en het werk dat daar ter plekke ontstond. 
 
Wij spraken onder andere over de Borinage, het gebied waar Vincent van Gogh evangelist was, de Belgische mijnbouwstreek die eind jaren 70 teloorging. Theo Elfrink (1923-2014) en Jan Hein, grote kunstenaarsvrienden, trokken daar samen heen – later ook met anderen – werkten ter plekke en legden vast wat de mensheid in deze streken veroorzaakt had.
 
Zij exposeerden in dorpskroegen en zaaltjes; het dorp liep dan uit, kwam, en de mijnwerkers van toen, gastarbeiders uit heel Europa, die hun zwoegen gezien zagen, zongen De Internationale. Een aktivisme pur sang, niet ‘himmelhoch im Weltraum’ als Josef Beuys in die tijd, maar gewoon, werkend, op straat, tussen de mensen. 
 
Tentoonstellingen thuis volgden en – dik 40 jaar later – is de actualiteit van het werk onverminderd. Milieu, klimaat en fossiele brandstoffen – en niet weergegeven, maar niet minder evident – de uitbuiting die aan ons systeem ten grondslag ligt, het is er allemaal mee verbonden.
 
Na afloop sprak ik een man, die door het gesprek en De Internationale terugdacht aan de van oorsprong Nijmeegse regisseur Joris Ivens, die in De Internationale een drijfveer vond. Hij verwonderde zich over de snelheid waarmee de vergetelheid onze kunstenaars omringt, want zei hij, ‘we hebben het nodig om te weten op wiens schouders we staan’. 
 
Gisteren, daar, tussen Ivens, Theo en Jan Hein gebeurde er iets – want Nijmegen en deze omstreken – we vergeten wel eens wie ons voor gingen en ons nog immer voor gaan; we blijven misschien wel provincie, als we zo lichtvaardig vergeten. De waan van de dag is morgen de krant van gisteren.
 
Deze tentoonstelling en het gesprek met Jan Hein maken het een voorrecht deze tentoonstelling te huisvesten en de vergetelheid, die op de loer ligt, even terug te dringen.
 
Was je er nog niet? 
 
De tentoonstelling van Jan Hein is er nog t/m 18 oktober.