Licht en donker – Nurzehra Ulukaya en Sjoerd Tegelaers

Nurzehra en Sjoerd waren nog jong toen eind vorige eeuw vakkundigheid als zijnde passé verfoeid werd, terwijl het eigenlijk zo is dat al die eeuwen traditie duidelijk toonden dat kunstenaars er vooral in slaagden telkens opnieuw een beeld van hun tijd te geven. De ‘David’ van Michelangelo was grensverleggend omdat Michelangelo besloot om David, niet zoals gebruikelijk vechtend met Goliath af te beelden, maar hem tot stilstand bracht in die fractie van een seconde dat hij besloot om tot aanval over te gaan. Deze keuze verbeeldde de ultieme renaissance-gedachte; ‘Ik denk, dus ik ben’.

Je kunt als kunstenaar anno nu kiezen voor een breed scala aan media en materialen, niets moet en alles kan. Één van de redenen voor ons om Nurzehra Ulukaya en Sjoerd Tegelaers samen te willen brengen is hun fascinatie voor juist ‘klassieke’ technieken. Beide kunstenaars kozen ervoor zich de arbeidsintensieve technieken van keramiek en respectievelijk de mezzotint eigen te maken.

Daar waar een realist de zichtbare werkelijkheid wil benaderen is Sjoerds en Nurzehra’s vormtaal figuratief; zij willen de werkelijkheid naar hun hand zetten. Daarmee sluit hun werk aan op de ontwikkeling die werd ingezet door Caspar David Friedrich. Hij betoogde dat een kunstenaar niet moest schilderen wat hij ‘voor’ zich zag, maar juist dat wat hij ‘in’ zich zag. Daarmee opende Friedrich de deur van de waarneming naar de beleving van de werkelijkheid.

Hoe wij die werkelijkheid nu in 2021 zien wordt veelal bepaald door hoe wij deze ervaren en ervaren hebben. Dat brengt ons opnieuw bij Sjoerd en Nurzehra; hun werk ontstaat uit hoe zij de werkelijkheid en het leven beleven, als in ‘Ik ervaar, dus ik besta’. Sjoerd geeft daarbij met een soms verrassend luchtige zwarte humor zijn commentaar op onze moraliteit. Nurzehra zoekt met een onbevangen blik naar beelden die deel uitmaken van ons collectieve bewustzijn. Het werk van Nurzehra oogt helder, het werk van Sjoerd is donker, maar het licht is in het werk van Sjoerd even aanwezig als het duister in het werk van Nurzehra. Sommige figuren in beider werk lijken misschien bang in het donker, hun makers schuwen het duister niet.

De Nieuwe Gang is een leeg canvas dat een kunstenaar geheel naar eigen inzicht naar zijn hand kan zetten. De Nieuwe Gang tot je beschikking krijgen is om die reden voor ons een blijk van vertrouwen in de kracht en eigenzinnigheid van deze beide kunstenaars.

Deze dialoog is een intrigerend spel dat ons bevraagt over onze ervaringen en onze plaats in dit spel. Over de kracht van het werk en het onderlinge spel kan ik nu nog heel lang uitweiden maar, zoals het hoort, is nu eerst het woord aan het werk. Daarna spreek ik je graag!

Casper ter Heerdt

 Dialoog # 2 is te zien t/m 12 december. Op 21 november zullen Sjoerd en Nurzehra vertellen over hun technieken en over hun ervaringen met een experiment in het onderzoeken van het vakgebied van de ander. Op 12 december sluit Patrick Mangnus, kunstenaar, docent en curator, de tentoonstelling af.

‘No more pretty shadows’, de eerste solotentoonstelling van Nurzehra Ulukaya opende bij De Nieuwe Gang op 8 maart 2020, twee weken voor we allemaal gingen leren wat een ‘lockdown’ was, wij onze deuren moesten sluiten en Nurzehra’s eerste solo, zo goed als ongezien bleef. Met deze Dialoog gunnen we Nurzehra een welverdiende herkansing!